تعداد بازدید : 1145

تاریخ و ساعت انتشار : شنبه 5 تیر 1400 10:09

مطالعات راهبردی

تدوین مدل مطلوب مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد

به تعبیر فرد. آر. دیوید(1999)؛ مدیریت راهبردی عبارت است از: هنر و علم تدوین، اجرا و ارزیابی تصمیمات وظیفه ای چندگانه که سازمان را قادر می سازد به اهداف بلند مدت خود دست یابد. از این منظر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد به معنای تدوین، اجرا و ارزیابی راهبردها و برنامه های عملیاتی جهت دست یابی به اهداف بلند مدت در حوزه خدمات دهی مطلوب به اعضاء و نهادینه نمودن فرهنگ قرض الحسنه در جامعه قلمداد می گردد. پژوهش حاضر در راستای« تدوین سند چشم انداز راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد» انجام یافته است.

خلاصه گزارش تدوین مدل مطلوب مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد

(در راستای تدوین سند راهبردی صندوق)

دیباچه

پژوهش حاضر با استعانت از طرح متوالی اکتشافی و بهره گیری از دو روش مطالعه دلفی و سئوات، عوامل موثر بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد شناسایی و پس از مشخص شدن عوامل محیط داخلی و خارجی و نیز ارزیابی عوامل محیطی، اقدام استراتژیک مشخص شده است و در نهایت براساس ویژگی های آن اقدام استراتژیک و نیز شاخص های مرتبط با عوامل محیطی( داخلی و خارجی) قرار گرفته در ذیل آن استراتژی، راهبردها و برنامه های عملیاتی تنظیم شده است. علاوه بر آن، به منظور اعتبارسنجی در مطالعه دلفی از دو روش ارزیابی به شیوه ارتباطی( بواسطه رجوع به اعضاء پنل) و نیز روش ممیزی(بواسطه رجوع به خبرگان) و برای پایایی سنجی در مطالعه دلفی از دو روش قابلیت تکرارپذیری( بواسطه ضریب پایایی) و نیز قابلیت انتقال یا تعمیم پذیری( بواسطه انجام روش نمونه گیری نظری منظم و جامع) استفاده شده است. همچنین به منظور اعتبار سنجی ابزار در مطالعه سئوات از اعتبار محتوایی صوری کیفی و برای پایایی سنجی از روش همسازی درونی گویه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. در ادامه به ارائه خلاصه این گزارش مبادرت می شود.

فاز اول- مطالعه دلفی: شناسایی عوامل موثر بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد

در فاز اول تحقیق مطالعه دلفی انجام شده است. هدف اصلي دلفـي، پـيش بينـي آينـده می‌باشد. امـا در زمينه‌هاي تصميم‌گيري و افزايش اثربخشي آن، قـضاوت، تسهيل حـل مـسأله، نيازسـنجي، هـدف‌گـذاري، كمـك بـه برنامه‌ريزي، تعيـين اولويـت، خلاقيـت، ســازماندهــي ارتباطــات گروهــي، جمــع‌آوري گروهــي اطلاعات، آموزش گروه پاسخ‌دهنـده، تعيـين سياسـت‌هـا، تخصيص منابع و اجماع يا توافق گروهـي نيـز بـه كـار مي‌رود.

در مطالعه دلفی، ابتدا با استناد به سوابق نظری موجود، عوامل تأثیرگذار بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری در سطوح مختلف ساختاری، مدیریتی، فرایندی، خدمتی(تسهیلاتی) و تعاملی شناسایی و احصاء شدند. این عوامل در راند اول دلفی بواسطه مصاحبه نیمه استاندارد و تشکیل پنل سیزده نفره از مدیران و کارشناسان مطلع در رابطه با امورات صندوق قرض الحسنه شاهد، توسعه و نهایی شده است.

پس از اتمام راند اول دلفی و مشخص شدن عوامل و متغیرهای تأثیرگذار بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری؛ در راند دوم روش دلفی به منظور مشخص نمودن اتفاق نظر خبرگان و مطلعین نسبت به ترتیب اهمیت عوامل تأثیرگذار بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری، پرسشنامه ساخت یافته ای از عوامل پنجگانه(ساختاری، مدیریتی، فرایندی، خدمتی و تعاملی) و متغیرهای ذیل آنها براساس طیف لیکرت 10 درجه ای( 0 کاملا مخالف تا 9 کاملا موافق) تنظیم و مجدداً برای ارزیابی در اختیار اعضاء پانل قرار می گیرد تا نظرات خود را نسبت به متغیرهای عوامل پنجگانه برحسب میزان تأثیرگذاری بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری مشخص نمایند.

داده های استخراج شده براساس آمارهای توصیفی میانگین و انحراف معیار و نیز آمار استنباطی ضریب هماهنگی کندال در راستای دست یابی به اطمینان نسبت به ترتیب اهمیت عوامل(متغیرهای عوامل) و نیز اجماع نهایی، مورد تحلیل قرار گرفته است.

بنابراین با توجه به اینکه مقدار ضریب هماهنگی کندال(0/179) برای متغیرهای عوامل پنجگانه در سطح خطای0/01 (0/01>P ( معنادار می باشد. لذا می توان چنین نتیجه گرفت که بین خبرگان و مطلعین صندوق در رابطه با ترتیب اهمیت متغیرهای عوامل پنجگانه( ساختاری، مدیریتی، فرایندی، خدمتی و تعاملی) موثر بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری در دور دوم دلفی اتفاق نظر وجود دارد. علاوه بر آن؛ میانگین میانگین ها و انحراف معیارها ( عوامل پنجگانه) در راند دوم دلفی به ترتیب برابر با 7/769 و 1/780 می باشد و بیانگر آن است که اتفاق نظر قوق و بسیار قوی بین اعضای پنل دلفی در رابطه با ترتیب اهمیت متغیرهای عوامل پنجگانه ساختاری، مدیریتی، فرایندی، خدمتی و تعاملی بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری وجود دارد.

پس از اتمام راند دوم دلفی، تحلیل راند دوم به همراه پرسشنامه مرحله دوم دلفی به منظور اجرای راند سوم، مجددا برای ارزیابی، تجدید و اتفاق نظر نهایی، حذف عوامل کم تأثیر و تصمیم گیری در اختیار اعضاء پانل قرار گرفته است تا نظرات خود را نسبت به متغیرهای عوامل پنجگانه(ساختاری، مدیریتی، فرایندی، خدمتی و تعاملی) مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری براساس طیف لیکرت 10 درجه ای(0 کاملا مخالف تا 9 کاملا موافق) تنظیم و مجدداً مشخص نمایند.

داده‌های حاصله عوامل تأثیرگذار بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری در راند سوم دلفی نیز براساس آمارهای توصیفی( میانگین و انحراف معیار) و نیز ضریب هماهنگی کندال مورد تحلیل و آزمون قرار گرفته است. لازم به ذکر است که در این مرحله مقادیر0 تا 1 معرف اتفاق نظر بسیار ضعیف،2 تا 3 معرف اتفاق نظر ضعیف، مقادیر4 تا 5 معرف اتفاق نظر متوسط، مقادیر6 تا 7 معرف معرف اتفاق نظر قوی و در نهایت مقادیر8 تا 9 معرف اتفاق نظر بسیار قوی می‌باشد. لذا مقادیر که بیانگر اتفاق نظر متوسط و پایین تر(یعنی میانگین 5 و پایین تر از آن) باشند؛ در این مرحله حذف خواهند شد.

با توجه به اینکه مقدار ضریب هماهنگی کندال(0/203) برای متغیرهای عوامل پنجگانه در سطح خطای0/01 (0/01>P ( معنادار می باشد؛ لذا می توان چنین نتیجه گرفت که بین خبرگان و مطلعین صندوق در رابطه با ترتیب اهمیت متغیرهای عوامل پنجگانه ساختاری، مدیریتی، فرایندی، خدمتی و تعاملی بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری در دور سوم دلفی اتفاق نظر وجود دارد. علاوه بر آن؛ میانگین میانگین ها و انحراف معیارها(عوامل پنجگانه) در راند سوم دلفی به ترتیب برابر با 7/769 و 1/780 می باشد و بیانگر آن است که اتفاق نظر قوی و بسیار قوی بین اعضای پنل دلفی در رابطه با ترتیب اهمیت متغیرهای عوامل پنجگانه ساختاری، مدیریتی، فرایندی، خدمتی و تعاملی بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری وجود دارد.

قبل از تصمیم گیری نهایی در رابطه با راندهای مختلف دلفی نسبت به ترتیب اهمیت عوامل تأثیرگذار بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری ابتدا مقایسه ای از نتایج راندهای دلفی به شرح جدول1 ارائه می‌شود:

جدول 1؛ مقایسه ترتیب اهمیت عوامل تأثیرگذار بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری در راندهای مختلف دلفی برحسب ضریب هماهنگی کندال و آمارهای مرکزی و پراکندگی

راند سوم		راند دوم		عوامل	ملاک
انحراف معیار	میانگین	انحراف معیار	میانگین	عوامل	ملاک
1/603	7/438	1/614	7/944	ساختاری	تأثیرگذاری
1/517	7/623	1/692	7/705	مدیریتی
1/719	7/218	1/911	7/644	فرایندی
1/461	7/812	1/802	7/693	خدمتی(تسهیلاتی)
1/713	7/710	1/614	7/861	تعاملی
1/602	7/560	1/780	7/769	میانگین کل( میانگین‌ها و انحراف معیارها)
0/203 0/000		0/179 0/000		نتایج ضریب هماهنگی کندال( آزمون کلی)

همانگونه که یافته‌های جدول1 نیز نشان می‌دهند؛ نظر خبرگان در رابطه با ترتیب اهمیت عوامل تأثیرگذار بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری در راندهای مختلف دوم و سوم براساس آمارهای مرکزی و پراکندگی میانگین و انحراف معیار و نیز مقادیر ضریب هماهنگی کندال تفاوت ملموس چندانی را نشان نمی‌دهد و راند سوم دلفی نسبت به راند دوم رشد ناچیزی را در ضریب هماهنگی کندال( و کاهش ناچیزی را در میزان انحراف معیار) نشان داده است. بنابراین راند سوم به عنوان راند پایانی و توافق نهایی بین خبرگان نسبت به ترتیب اهمیت عوامل تأثیرگذار بر صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری لحاظ می‌گردد.

در نهایت با سه راند دلفی عوامل و متغیرهای تأثیرگذار بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری براساس توافق و اجماع نهایی خبرگان نسبت به اهمیت اولویت متغیرهای ذیل عوامل به تأئید و تصویب نهایی رسیده است.

فاز دوم- مطالعه سئوات: شناسایی نقاط ضعف، قوت ، فرصت ها و تهدیدها، ارزیابی عوامل محیطی، تعیین اقدام استراتژیک و مشخص نمودن راهبردها

در فاز دوم از مطالعه سئوات به منظور مشخص نمودن عوامل محیط داخلی و خارجی، نقاط ضعف(Weakness) و قوت(Strength)، فرصت (Opportunity) و تهدید(Threat) محیط داخلی و خارجی موثر بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در راستای خدمات رسانی مطلوب به اعضاء جامعه ایثارگری و نیز ارزیابی عوامل محیطی( داخلی و خارجی) به منظور اقدام استراتژیک استفاده شده است. لذا برای این منظور ، ضمن آنکه یک گروه کانونی 13 نفره متشکل از مدیران، روسا و کارشناسان صندوق قرض الحسنه شاهد، تشکیل گردید؛ از مدل استراتژی دیوید(1999) برای دست یابی به اقدام استراتژیک و نیز تدوین راهبردهای صندوق استفاده گردید. بدین ترتیب:

در مرحله اول از مطالعه سئوات از اعضای گروه کانونی خواسته شده است که متغیرهای شناسایی شده موثر بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد در مرحله دلفی را بدون توجه به عوامل پنجگانه( ساختاری، مدیریتی، فرایندی، خدمتی و تعاملی) ضمن قرار دادن در ذیل عوامل محیط داخلی و خارجی، نقاط ضعف و قوت از عوامل محیط داخلی و نیز فرصت ها و تهدیدها از عوامل محیط خارجی موثر بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد را مشخص نمایند؛ لذا نتایج ذیل جدول 2 به دست آمد:

جدول2؛ نقاط ضعف و قوت عوامل محیط داخلی(درون سازمانی) براساس نظر گروه کانونی

عوامل محیط داخلی	متغیرها	فراوانی
	متغیرها	ضعف	قوت	نتیجه نهایی
	1- روزآمدی قوانین، آیین نامه ها و دستورالعمل اجرایی	6	7	قوت
	2- شفاف بودن ضوابط و شرایط دریافت تسهیلات	2	11	قوت
	3- تدوین نظام جامع سیستم ارتقاء شغلی	8	5	ضعف
	4- طراحی آیین نامه و استقرار فرایند نظام جذب (استخدامی)و قطع همکاری با ایشان	6	7	قوت
	5- حاکمیت قوانین و مقررات و سیستم به جای شخصی شدن رویه ها	5	8	قوت
	6- آگاهی کارکنان نسبت به قوانین و مقررات صندوق	4	9	قوت
	7- تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل اجرایی مرتبط با مدیریت ریسک	8	5	ضعف
	8- طراحی سیستم گزارش دهی شفاف و کارآمد	6	7	قوت
	9-افزایش امنیت اطلاعات و سیستم ها	4	9	قوت
	IT10- توسعه خطوط و زیرساخت های	3	9	قوت
	11- طراحی نظام ارزشیابی عملکرد با رویکرد مدیریت عملکرد کارکنان	8	5	ضعف
	12- تدوین آیین نامه اجرایی وصول مطالبات شامل اقدامات پیشگیرانه واقدامات اجرایی جهت وصول مطالبات سررسید گذشته	9	4	ضعف
	13-توجه به وحدت فرماندهی، حیطه سرپرستی و دامنه کنترل در صندوق	2	11	قوت
	14- تأمین احساس امنیت شغلی پرسنل	2	11	قوت
	15- توجه به عوامل بهداشتی و مهیا نمودن محیط کار مناسب برای انجام امور با آرامش و دقت	5	8	قوت
	16- توجه به عوامل انگیزاننده شغلی سرمایه انسانی در محیط کاری	4	9	قوت
	17- ارتقاء سطح فعالیت های حسابرسی داخلی مطابق استانداردهای مالی و گزارشگری	2	11	قوت
	18- تشویق نوآوری و حمایت و پشتیبانی مدیریت از ایده ها و طرح های اجرایی کارکنان	3	10	قوت
	19- تقویت احساس عدالت در بین کارکنان با انجام اقدامات عملی	6	7	قوت
	20-افزایش نظارت وکنترل های لازم بر عملیات مالی	3	10	قوت
	21-تدوین فرایندهای بازرسی دوره ای و تعیین و ابلاغ شاخص های عملکرد	8	5	ضعف
	22- ارزیابی عملکرد صندوق و مراکز استانها بر اساس شاخص های عملکردی	7	6	ضعف
	23- کاهش پیچیدگی در امورات جاری و سهولت دریافت تسهیلات توسط اعضاء	-	13	قوت
	24- پرداخت تسهیلات در موعد مقرر	-	13	قوت
	25- لحاظ کردن تمهیداتی جهت بازپرداخت تسهیلات در موعد مقرر	5	7	قوت
	26- ارزیابی صحیح مشتری	8	5	ضعف
	27- تجهیز شدن به فناوری های نوین و به روز و اجرای بانکداری الکترونیک	8	5	ضعف
	28- آسیب شناسی، بازبینی و اصلاح فرآیندها	7	6	ضعف
	29-دریافت کسورات به صورت کامل و نظام مند و شفاف	3	10	قوت
	30- استقرار مطلوب فرایندهای پشتیبانی مناسب برای کاهش هزینه فرصت و اتلاف منابع	4	9	قوت
	31-حذف فرم های اضافی و سیستمی نمودن امورات جاری صندوق	6	7	قوت
	32- پیگیری مستمر و مداوم در خصوص احذ خسارت احتمالی ناشی از فوت یا قطع حقوق اعضا تحت پوشش به منظور به حداقل رساندن مطالبات سنواتی صندوق از اشخاص حقیقی و حقوقی	5	8	قوت
	33- شناسایی و حذف کارهای موازی	7	6	ضعف
	34- نظرسنجی های مداوم در قبال ارائه خدمات	3	10	قوت
	35- حمايت خدمتی صندوق در مواقع اضطراری از افراد	2	11	قوت
	36- دسترسی یکسان اعضاء به تسهیلات با توجه به حجم آورده شان	4	9	قوت
	37- افزایش سقف تسهیلات اعطایی با توجه به تورم موجود	8	5	ضعف
	38- ایجاد تنوع تسهیلات	9	4	ضعف
	39-رعایت کارمزد متناظر با دستورالعمل های صادر از سوی بانک مرکزی	6	7	قوت
	40-دقت و پاسخگویی در خصوص خدمات به اعضاء	1	12	قوت
	41-ایجاد تسهیلات ویژه غیر از وام های جاری صندوق با هدف خدمت رسانی به اعضاء	8	5	ضعف
	42- اخذ گواهینامه استاندارد ایزو ( ISO )در خدمات رسانی	9	4	ضعف
	43- تکریم ارباب رجوع و مشتری مداری	1	12	قوت
	44-توجه به ویژگی های شخصیتی کارکنان	8	5	ضعف
	45-کنترل بر تعاملات کارکنان با ارباب رجوع	3	10	قوت
	46- تقویت اعتماد عمودی و افقی کارکنان صندوق	6	7	قوت
	47- ایجاد فضای رقابتی سالم بین کارکنان	8	5	ضعف
	48- استاندارد سازی الگوهای رفتاری و ارتباطی با اعضاء	6	7	قوت
	49- تسهیل در ارتباط بین مدیرعامل و کارکنان	1	12	قوت

ادامه جدول2؛ فرصت ها و تهدیدهای عوامل محیط خارجی( برون سازمانی) براساس نظر گروه کانونی

عوامل	متغیرها	فراوانی
عوامل	متغیرها	تهدید	فرصت	نتیجه
محیط خارجی	1- توجه به محیط سیاسی و حقوقی صندوق	7	6	تهدید
	2- بررسی روندها و مسائل پیرامونی تحت تاثیر انجام کارها	3	10	فرصت
	3-در نظر گرفتن سازوکارهایی جهت نقش آفرینی در امور اقتصادی کلان ( سرمایه گذاری)	4	8	فرصت
	4-ارزیابی انتظارات اعضاءفعلی و سایر جامعه ایثارگری	3	10	فرصت
	5-ارتقاء مجوز فعالیت ها و رفع محدودیت های قانون بانک مرکزی	4	9	فرصت
	6- سهولت در برقراری ارتباط با پشتیبان سیستم	5	7	فرصت
	7- دریافت خسارت(مانده بدهی) وام افراد متوفی از شرکت بیمه	9	4	تهدید
	8-انتقال پرداخت پس انداز متوفی به وراث با ارایه حداقل انحصار وراثت	5	7	فرصت
	9- افزایش رضایت مندی اعضاء نسبت به خدمات دهی صندوق	-	13	فرصت
	10- تقویت وفاداری اعضاء نسبت به خدمات دهی صندوق	1	12	فرصت
	11- لحاظ کردن تسهیلات تشویقی برای اعضاء خوش حساب	5	8	فرصت
	12-افزایش حوزه شمول اعضاء تحت پوشش جامعه ایثارگری	2	11	فرصت
	13- تقویت روحیه تعاون و ایجاد پیوند عاطفی بین اعضاء	3	10	فرصت
	14- ایجاد اطمینان کامل برای اعضاء از حیث حفظ منافع و سرمایه های ایشان	3	10	فرصت
	15-حفظ کرامت و سهیم شدن کلیه اعضاءجامعه هدف در حل مشکلات خود	2	11	فرصت
	16- تعامل با افراد پر نفوذ خیر و NGO ها برای تقویت بنیه مالی صندوق	4	9	فرصت
	17- تعامل مثبت و سازنده کلیه کارکنان و مشارکت حداکثری آنان با حسابرسان مستقل قانونی صندوق شاهد	4	9	فرصت
	18- تعیین ساز و کار مربوط به بازنشستگی پرسنل و حمایت از ایشان در قالب کانون های بازنشستگی	5	7	فرصت
	19-توجه به میزان خروجی های اعضاءصندوق و تعیین مکانیسم های مناسب جهت جایگزین کردن	4	8	فرصت
	20- ایجاد کسب و کارهای تعاونی محور جهت سرمایه گذاری پرسنل	4	8	فرصت
	21- ایجاد تفاهم نامه با سایر موسسات اعتباری برای اخذ خط اعتباری از آنها	2	11	فرصت
	22- تقویت تعامل سازنده با سازمانهای مرتبط با جامعه هدف از جمله بنیاد شهید و امور ایثارگران	1	12	فرصت

در مرحله دوم از مطالعه سئوات پس از شناسایی عوامل محیط داخلی و نیز محیط خارجی موثر بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد و نیز مشخص شدن نقاط ضعف و قوت از عوامل داخلی و نیز فرصت و تهدید از عوامل خارجی موثر بر مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد، در این مرحله نوبت به مرحله ارزیابی عوامل محیطی (محیط داخلی و خارجی) می‌رسد و لذا از اعضاء گروه کانونی خواسته می شود که به مجموعه متغیرهای عوامل محیط داخلی(ضعف و قوت) و نیز مجموعه متغیرهای عوامل محیط خارجی(فرصت و تهدید) براساس میزان اهمیت بین صفر تا یک( یا صفر تا صد درصد) امتیاز بدهند. علاوه بر آن، مجموعه متغیرهای عوامل داخلی(ضعف و قوت) و نیز مجموعه متغیرهای عوامل خارجی(فرصت و تهدید) را براساس1 تا 4رتبه بندی نمایند.

پس از تکمیل، داده‌ها استخراج و میانگین امتیازات ضریب اهمیت و نیز اوزان رتبه ای برای تمامی‌متغیرهای عوامل داخلی و خارجی مشخص می گردد( یعنی مجموع نظرات تجمیع می شود)؛ سپس ضریب اهمیت در رتبه ضرب تا اوزان موزون(ارزش) برای هر متغیر از عوامل داخلی و خارجی در بخش‌های مختلف( ضعف، قوت، فرصت و تهدید) مشخص گردد. در نهایت امتیازات اوزان موزون به تفکیک عوامل داخلی(ضعف و قوت) و عوامل خارجی(فرصت و تهدید) با هم جمع خواهند شد. امتیاز حاصله عدد بین1 تا 4 و خط برش 2/5 خواهد بود. لذا در رابطه با عوامل داخلی اگر جمع اوزان موزون بالای 2/5 باشد؛ بیانگر آن است که در محیط داخلی مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد، نقطه قوت نسبت به نقطه ضعف برتری دارد. بالعکس، اگر جمع اوزان موزون پایین تر از 2/5 باشد؛ بیانگر آن است که در محیط داخلی مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد، نقطه ضعف نسبت به نقطه قوت برتری دارد. این امر در رابطه با عوامل خارجی نیز صادق می‌باشد. به بیان دقیقتر؛ اگر در رابطه با عوامل خارجی جمع اوزان موزون بالای 2/5 باشد؛ بیانگر آن است که در محیط خارجی مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد، فرصت‌ها نسبت به تهدیدها برتری دارد. بالعکس، اگر جمع اوزان موزون پایین تر از 2/5 باشد؛ بیانگر آن است که در محیط خارجی مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد، تهدیدها نسبت به فرصت‌ها برتری دارد. لذا نتایج ذیل جدول 3 به دست آمد:

جدول3؛ ارزیابی عوامل محیط داخلی

عوامل		متغیرها	ضریب اهمیت ( 0 تا 1)	امتیاز رتبه	اوزان موزون
عوامل		متغیرها	ضریب اهمیت ( 0 تا 1)	امتیاز رتبه	اوزان موزون
محیط داخلی	ضعف	1- تدوین نظام جامع سیستم ارتقاء شغلی	0/03	1	0/03
		2- تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل اجرایی مرتبط با مدیریت ریسک	0/02	1	0/02
		3- طراحی نظام ارزشیابی عملکرد با رویکرد مدیریت عملکرد کارکنان	0/02	1	0/02
		4- تدوین آیین نامه اجرایی وصول مطالبات شامل اقدامات پیشگیرانه واقدامات اجرایی جهت وصول مطالبات سررسید گذشته	0/02	1	0/02
		5- ارزیابی صحیح مشتری	0/01	2	0/02
		6- تجهیز شدن به فناوری های نوین و به روز و اجرای بانکداری الکترونیک	0/03	1	0/03
		7- آسیب شناسی، بازبینی و اصلاح فرآیندها	0/02	1	0/02
		8-تدوین فرایندهای بازرسی دوره ای و تعیین و ابلاغ شاخص های عملکرد	0/02	2	0/04
		9- ارزیابی عملکرد صندوق و مراکز استانها بر اساس شاخص های عملکردی	0/02	2	0/04
		10- افزایش سقف تسهیلات اعطایی با توجه به تورم موجود	0/02	1	0/02
		11- ایجاد تنوع تسهیلات	0/02	2	0/04
		12-ایجاد تسهیلات ویژه غیر از وام های جاری صندوق با هدف خدمت رسانی به اعضاء	0/02	2	0/04
		13- اخذ گواهینامه استاندارد ایزو ( ISO )در خدمات رسانی	0/01	2	0/02
		14- ایجاد فضای رقابتی سالم بین کارکنان	0/02	1	0/02
		15-توجه به ویژگی های شخصیتی کارکنان	0/02	1	0/02
		16- شناسایی و حذف کارهای موازی	0/02	1	0/02
	قوت	1- روزآمدی قوانین، آیین نامه ها و دستورالعمل اجرایی	0/02	4	0/08
		2- شفاف بودن ضوابط و شرایط دریافت تسهیلات	0/02	3	0/06
		3- طراحی آیین نامه و استقرار فرایند نظام جذب (استخدامی)و قطع همکاری با ایشان	0/02	3	0/06
		4- حاکمیت قوانین و مقررات و سیستم به جای شخصی شدن رویه ها	0/02	3	0/06
		5- آگاهی کارکنان نسبت به قوانین و مقررات صندوق	0/02	3	0/06
		6- طراحی سیستم گزارش دهی شفاف و کارآمد	0/02	3	0/06
		7-افزایش امنیت اطلاعات و سیستم ها	0/02	4	0/08
		IT8- توسعه خطوط و زیرساخت های	0/02	3	0/06
		9-توجه به وحدت فرماندهی، حیطه سرپرستی و دامنه کنترل در صندوق	0/02	3	0/06
		10- تأمین احساس امنیت شغلی پرسنل	0/02	3	0/06
		11- توجه به عوامل بهداشتی و مهیا نمودن محیط کار مناسب برای انجام امور با آرامش و دقت	0/02	3	0/06
		12- توجه به عوامل انگیزاننده شغلی سرمایه انسانی در محیط کاری	0/02	4	0/08
		13- ارتقاء سطح فعالیت های حسابرسی داخلی مطابق استانداردهای مالی و گزارشگری	0/02	4	0/08
		14- تشویق نوآوری و حمایت و پشتیبانی مدیریت از ایده ها و طرح های اجرایی کارکنان	0/02	3	0/06
		15- تقویت احساس عدالت در بین کارکنان با انجام اقدامات عملی	0/02	4	0/08
		16-افزایش نظارت وکنترل های لازم بر عملیات مالی	0/03	4	0/12
		17- کاهش پیچیدگی در امورات جاری و سهولت دریافت تسهیلات توسط اعضاء	0/02	4	0/08
		18- پرداخت تسهیلات در موعد مقرر	0/03	4	0/12
		19- لحاظ کردن تمهیداتی جهت بازپرداخت تسهیلات در موعد مقرر	0/02	3	0/06
		20-دریافت کسورات به صورت کامل و نظام مند و شفاف	0/03	4	0/12
		21- استقرار مطلوب فرایندهای پشتیبانی مناسب برای کاهش هزینه فرصت و اتلاف منابع	0/01	4	0/04
		22-حذف فرم های اضافی و سیستمی نمودن امورات جاری صندوق	0/02	3	0/06
		23- پیگیری مستمر و مداوم در خصوص احذ خسارت احتمالی ناشی از فوت یا قطع حقوق اعضا تحت پوشش به منظور به حداقل رساندن مطالبات سنواتی صندوق از اشخاص حقیقی و حقوقی	0/02	4	0/08
		24- نظرسنجی های مداوم در قبال ارائه خدمات	0/02	4	0/08
		25- حمايت خدمتی صندوق در مواقع اضطراری از افراد	0/02	4	0/08
		26- دسترسی یکسان اعضاء به تسهیلات با توجه به حجم آورده شان	0/02	4	0/08
		27-رعایت کارمزد متناظر با دستورالعمل های صادر از سوی بانک مرکزی	0/02	4	0/08
		28-دقت و پاسخگویی در خصوص خدمات به اعضاء	0/02	3	0/06
		29- تکریم ارباب رجوع و مشتری مداری	0/02	4	0/08
		30-کنترل بر تعاملات کارکنان با ارباب رجوع	0/02	3	0/06
		31- تقویت اعتماد عمودی و افقی کارکنان صندوق	0/02	3	0/06
		32- استاندارد سازی الگوهای رفتاری و ارتباطی با اعضاء	0/02	3	0/06
		33- تسهیل در ارتباط بین مدیرعامل و کارکنان	0/02	4	0/08
جمع کل		49	1	-	2/82

همانگونه که جدول فوق، ارزیابی عوامل(محیط) داخلی نشان می‌دهد؛ جمع اوزان موزن با مقدار 2/82 اندکی بالاتر از خط برش2/5 می‌باشد؛ این امر بیانگر آن است که نقاط قوت مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد بر نقاط ضعف آن برتری نسبی دارد.

جدول 4؛ ارزیابی عوامل محیط خارجی

عوامل		متغیرها	ضریب اهمیت ( 0 تا 1)	امتیاز رتبه	اوزان موزون
محیط خارجی	تهدید	1- توجه به محیط سیاسی و حقوقی صندوق	0/04	2	0/08
	تهدید	2- دریافت خسارت(مانده بدهی) وام افراد متوفی از شرکت بیمه	0/05	1	0/05
	فرصت	1- بررسی روندها و مسائل پیرامونی تحت تاثیر انجام کارها	0/03	3	0/09
		2-در نظر گرفتن سازوکارهایی جهت نقش آفرینی در امور اقتصادی کلان ( سرمایه گذاری)	0/03	4	0/12
		3-ارزیابی انتظارات اعضاءفعلی و سایر جامعه ایثارگری	0/04	3	0/12
		4-ارتقاء مجوز فعالیت ها و رفع محدودیت های قانون بانک مرکزی	0/06	4	0/24
		5- سهولت در برقراری ارتباط با پشتیبان سیستم	0/04	3	0/12
		6-انتقال پرداخت پس انداز متوفی به وراث با ارایه حداقل انحصار وراثت	0/03	3	0/09
		7- افزایش رضایت مندی اعضاء نسبت به خدمات دهی صندوق	0/06	4	0/24
		8- تقویت وفاداری اعضاء نسبت به خدمات دهی صندوق	0/05	4	0/20
		9- لحاظ کردن تسهیلات تشویقی برای اعضاء خوش حساب	0/03	3	0/09
		10-افزایش حوزه شمول اعضاء تحت پوشش جامعه ایثارگری	0/07	4	0/28
		11- تقویت روحیه تعاون و ایجاد پیوند عاطفی بین اعضاء	0/04	3	0/12
		12- ایجاد اطمینان کامل برای اعضاء از حیث حفظ منافع و سرمایه های ایشان	0/05	4	0/20
		13-حفظ کرامت و سهیم شدن کلیه اعضاءجامعه هدف در حل مشکلات خود	0/04	3	0/12
		14- تعامل با افراد پر نفوذ خیر و NGO ها برای تقویت بنیه مالی صندوق	0/04	3	0/12
		15- تعامل مثبت و سازنده کلیه کارکنان و مشارکت حداکثری آنان با حسابرسان مستقل قانونی صندوق شاهد	0/06	4	0/24
		16- تعیین ساز و کار مربوط به بازنشستگی پرسنل و حمایت از ایشان در قالب کانون های بازنشستگی	0/04	3	0/12
		17-توجه به میزان خروجی های اعضاءصندوق و تعیین مکانیسم های مناسب جهت جایگزین کردن	0/05	4	0/20
		18- ایجاد کسب و کارهای تعاونی محور جهت سرمایه گذاری پرسنل	0/04	3	0/12
		19- ایجاد تفاهم نامه با سایر موسسات اعتباری برای اخذ خط اعتباری از آنها	0/06	4	0/24
		20- تقویت تعامل سازنده با سازمانهای مرتبط با جامعه هدف از جمله بنیاد	0/05	4	0/20
جمع کل		20	1	-	3/40

همانگونه که جدول فوق، ارزیابی عوامل(محیط) خارجی نشان می‌دهد؛ جمع اوزان موزن با مقدار 3/40 بالاتر از خط برش 2/5 می‌باشد؛ این امر بیانگر آن است که فرصت های مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد بر تهدیدهای آن برتری دارد.

در مرحله سوم از مطالعه سئوات ، پس از ارزیابی عوامل محیطی( داخلی و خارجی) نویت به مرحله تعیین اقدام استراتژیک مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد می رسد. لذا با توجه به جمع اوزان موزون عوامل داخلی و نیز جمع اوزان موزون عوامل خارجی، اقدام استراتژیک مقتضی مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد مشخص و براساس ویژگی های آن اقدام استراتژیک، استراتژی های کلی، راهبردها و نیز برنامه عملیاتی ذیل هر یک از راهبردها مشخص گردید؛ بدین ترتیب:

جدول5؛ اقدام استراتژیک مقتضی مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد

محیط داخلی محیط خارجی		1	2/5		4
		ضعف		قوت
1 2/5	تهدید	استراتژی تدافعی		استراتژی رقابتی
4	فرصت	استراتژی محافظه کارانه		استراتژی تهاجمی *2/82* *3/40*

بنابراین با توجه به جدول5؛ اقدام استراتژیک مقتضی مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد از نوع استراتژی تهاجمی خواهد بود؛ در این نوع استراتراتژی می‌بایستی با توجه به قوت های عوامل داخلی و نیز فرصت های عوامل خارجی عمل نمود. به بیان دقیقتر از ویژگی های مختلف استراتژی تهاجمی بهره برد. لذا استراتژی‌های کلی، راهبردها و برنامه های عملیاتی لازم برای مدیریت راهبردی صندوق قرض الحسنه شاهد براساس اقدام استراتژیک حاصله( یعنی استراتژی تهاجمی) به شرح ذیل می باشد:

استراتژی های کلی:

استراتژی های کلی صندوق عبارتند از:

استفاده حداکثری از تمامی ظرفیت ها در چارچوب قوانین و مقررات.
هم افزایی جهت جذب و توسعه مشارکت اعضاء با اولویت جامعه ایثارگری.
زمینه سازی جهت یادگیری مداوم و تبدیل شدن صندوق به سازمان یادگیرنده.
ارزیابی و أخذ بازخورد از فعالیت ها و عملکردها در صندوق.
اعمال سیاست های آسیب شناسانه در سطوح مختلف صندوق.
تقویت و ارتقاء تعاملات مطلوب درون و برون سازمانی.

راهبردها و برنامه عملیاتی:

راهبردها و برنامه های عملیاتی صندوق عبارتند از:

راهبرد1: بسترسازی جهت تقویت و ارتقاء ساختارهای سازمانی صندوق

برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت روزآمدی قوانین و مقررات، آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت تقویت و توسعه فناوری های ارتباطات و اطلاعات در صندوق متناسب با تغییرات محیطی.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت روزآمدی فرایند نظام جامع جذب و قطع همکاری با سرمایه های انسانی.

راهبرد2: نظارت و پایش مداوم محیط درون و برون سازمانی صندوق

برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت انجام مطالعات و پژوهش های راهبردی و کاربردی در قالب اقدامات نظرسنجی، نیازسنجی، رضایت سنجی و... .
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استقرار سیستم جامع مدیریت عملکرد در صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت اعمال سیاست های مداخله ای در راستای مقابله با پولشویی.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استقرار سیستم جامع مدیریت ریسک در صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت اعمال سیاست های مداخله ای جهت معوقات و کسورات ناشی از فعالیت های مالی مرتبط با اعضاء.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استانداردسازی فعالیت های مالی در صندوق براساس اصول و استانداردهای حسابداری موجود.

راهبرد3: آسیب شناسی و شناسایی موانع و چالش‌های موجود و بهبود آن در صندوق

برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت شناسایی موانع و چالش‌های ساختاری در صندوق و بهبود آن.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت شناسایی موانع و چالش‌های مدیریتی در صندوق و بهبود آن.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت شناسایی موانع و چالش‌های فرایندی در انجام فعالیت ها و بهبود آن.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت شناسایی موانع و چالش‌های خدمتی در صندوق و بهبود آن.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت شناسایی موانع و چالش‌های تعاملی در فعالیت ها و بهبود آن در صندوق.

راهبرد4: به کارگیری تمامی ظرفیت های برون سازمانی در راه توسعه و بالندگی سازمانی صندوق

برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت هم افزایی و تعامل با سایر ارگان ها و نهادها در راستای فعالیت ها و توسعه صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استفاده از ظرفیت های وسایل ارتباط جمعی و خاصه فضای مجازی و شبکه های اجتماعی مجازی در حوزه های مرتبط کاری.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استفاده از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد (NGO) در راستای هم افزایی مرتبط با فعالیت های صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت ایجاد کمیته مشورتی از میان اعضاء جامعه ایثارگری صندوق.

راهبرد5: اعمال مدیریت دانش و حمایت از استعدادها و سرمایه های انسانی صندوق

برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استفاده مطلوب از سیستم جامع نظام پیشنهادات در صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استقرار سیستم جامع مدیریت و توسعه استعداد در صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استفاده مطلوب از ظرفیت نهادها و مراکز علمی، آموزشی و پژوهشی در راستای پیشبرد اهداف و توسعه صندوق.

راهبرد6: تقویت و ارتقاء سرمایه اجتماعی درون و برون سازمانی در صندوق

برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت تقویت سرمایه اجتماعی سازمانی در ابعاد شناختی، ساختاری و رابطه ای در صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استقرار مدیریت ارتباط مشتری (CRM) در صندوق
برنامه عملیاتی:برنامه ریزی جهت استانداردسازی الگوهای ارتباطی و رفتاری در صندوق.

راهبرد7: بسترسازی جهت توانمندسازی سرمایه های انسانی صندوق

برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت احصاء و تأمین نیازهای آموزش شغلی کارکنان صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت تأمین احساس امنیت و ایجاد انگیزش شغلی کارکنان صندوق.
برنامه عملیاتی: برنامه ریزی جهت استفاده از خدمات مشاوره ای تخصصی برای توانمندسازی روانشناختی کارکنان.